ترمز دلار در مهرماه کشیده خواهد شد؟

تکرار سناریوی مهر ۹۷ برای بازار ارز در مهر ۹۹ محتمل است و پیش بینی گروهی از فعالان بازار ارز در روز‌های میانی مهرماه بر این گمانه متمرکز شده است.

دو سال پیش و در روز‌هایی که نرخ دلار در بازار آزاد از حدود ۱۳ هزار تومان در میانه شهریور در کمتر از یک‌ماه به بیش از ۱۸ هزار تومان در اوایل مهر رسیده بود بسیاری با اعلام نرخ‌های ۵۰ هزارتومانی و بالاتر در انتظار ثبت رکورد‌های نجومی در بازار ارز بودند؛ اما نرخ ارز در آن مقطع موفق به کانال شکنی جدید نشد و با اعمال سیاست‌های جدید بانک مرکزی با سقوطی باورنکردنی به ۱۰ هزار تومان در اواخر پاییز رسید؛ هرچند نرخ ۱۰ هزار تومانی نیز ثابت نماند و با بروز برخی از نوسانات سال ۹۷ را با همان ۱۳ هزار تومان اواسط شهریور به پایان رساند.

حالا و در اواسط مهر ماه ۹۹، یک روز پس از اعلام بازگشت ۲۶ میلیارد دلار از ارز‌های صادراتی سال‌های ۹۷ و ۹۸ توسط رئیس کل بانک مرکزی بازار ارز بار دیگر روندی نزولی به خود گرفته است. نرخ ارز در حالی که ۱۰ روزی با سقف ۳۰ هزار تومانی در جدال بود سرانجام موفق به شکستن نشد و عقب نشست. قیمت دلار در بازار ارز از دیروز با ریزش همراه شده و هم اکنون با قیمت ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان در خیابان فردوسی مبادله می‌شود.

گزارش‌های میدانی نیز حاکی است از ظهر دیروز بر تعداد فروشنده‌های ارزی اضافه شده و خریداری در بازار دیده نمی‌شود؛ صراف‌ها و فعالان بازار اخبار مثبت همتی مبنی بر آزادسازی منابع ارزی بلوکه شده ایران، تسریع در بازگشت ارز‌های صادراتی و بهبود روند صادرات نفتی کشور را عاملی مهم برای این کاهش نرخ می‌دانند و می‌گویند کاهش قیمت دلار احتمالاً ادامه دار باشد. بسیاری از آن‌ها نیز قبلاً در خصوص حساسیت بانک مرکزی به نرخ ۳۰ هزار تومانی دلار هشدار داده بودند و اعتقاد داشتند بانک مرکزی با استفاده از منابع خود اجازه افزایش بیشتر نرخ دلار را نخواهد داد.

اکنون بار دیگر چشم صرافان، سفته بازان و فعالان بازار از فردوسی به ساختمان شیشه‌ای میرداماد دوخته شده است. باید دید این بار نیز ماه مهر و سیاست‌های اعمالی بانک مرکزی توان افسار زدن بر اسب سرکش دلار را خواهند داشت یا نه؟ البته مرور آخرین صحبت‌های رئیس کل بانک مرکزی در خصوص بازار ارز و همزمانی آن با شروع ریزش بازار شاید مهر تأییدی بر احتمال ریزش قیمت‌هاست. همتی دو روز پیش در جمع صادرکنندگان برتر عرصه بازگشت ارز تاکید کرده است که نرخ‌های طرح شده در بازار ارز واقعی نیست، نفع کشور در تقویت ارزش پول ملی است و بر همین اساس برای تعدیل نرخ ارز تلاش می‌کنیم.

از سوی دیگر در کنار رویداد‌های داخلی، اتفاقات آمریکا نیز به کمک بانک مرکزی آمده است؛ عده‌ای کاهش شانس پیروزی ترامپ در انتخابات آبان ماه به دلیل ابتلای وی به ویروس کرونا را دلیل مهمی برای کاهش نرخ ارز می‌دانند هرچند گفته می‌شود در صورت پیروزی ترامپ نیز دست وی برای افزایش فشار به ایران خالی است و او به سراغ توافق با ایران خواهد آمد؛ توافقی که بنا به پیش بینی برخی از جمله سیدکمال سیدعلی معاون ارزی اسبق بانک مرکزی می‌تواند باعث سقوط نرخ ارز به زیر ۲۰ هزار تومان شود.